ความอันตราย และ ข้อควรระวังในการใช้เครื่อง CPAP
เครื่อง CPAP เป็นเครื่องที่ช่วยในการรักษาโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ ซึ่งนับว่าเป็นสิ่งสำคัญมากของมนุษย์ ถ้าหากใช้ไม่ถูกทางหรือใช้โดยที่ไม่ได้ศึกษาก่อน อาจทำให้เกิดอันตรายต่อตัวผู้ป่วยได้ อย่างที่รู้กันดีคือ ตัวเครื่องมีอยู่ 2 ประเภท ซึ่งแต่ละประเภทก็จะทำงานแตกต่างกันไป ปัญหาที่พบบ่อย คือการเลือกเครื่องที่ไม่เหมาะกับการรักษาของตัวเอง เพราะนอกจากอาจทำให้สิ้นเปลืองเงินในการรักษาซ้ำซ้อนแล้ว ยังอาจเกิดอันตรายต่อร่างกายของผู้ป่วยอีกด้วย เช่น โพรงจมูกเปิดมากขึ้นและชื้นกว่าเดิม ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อต่างๆง่ายขึ้น เป็นต้น บทความนี้เราจะมาพูดถึงความอันตรายที่อาจเกิดขึ้นและข้อควรระวังของการใช้เครื่อง CPAP เพื่อป้องกันและลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นขณะใช้งาน
การใช้เครื่อง CPAP จำเป็นต้องตรวจ Sleep test เพื่อการประเมิณการใช้เครื่องCPAPให้เหมาะสมกับตัวผู้ป่วย หากไม่มีการทำให้แน่ชัดหรือปรึกษาแพทย์ให้ละเอียด ก็มีโอกาสที่จะทำให้ได้รับความแรงดันที่ไม่เหมาะสมกับตัวเอง หรือ การซื้อเครื่องCPAP ผิดประเภท ทำให้อาการหนักกว่าเดิม ถ้าหากต้องการใช้เครื่องCPAP ไม่ควรที่จะซื้อเอง ควรปรึกษาแพทย์เรื่องการรักษาและทำทดสอบการนอนก่อนที่จะตัดสินใจซื้อเครื่องด้วยตนเอง เพราะถ้าหากการรักษาผิดพลาด อาจทำให้เป็นอันตรายต่อตัวผู้ป่วย และอาจทำให้อาการหนักกว่าเดิมและต้องเข้าการรักษาใหม่
2. การเลือกเครื่อง CPAP ที่ไม่เหมาะสมกับตัวผู้ใช้อย่างที่กล่าวไปข้างต้น เครื่องCPAPแต่ละประเภทก็มีความแตกต่างกัน ตามความต้องการของแรงดันลมที่แตกต่างกัน ผู้ใช้ควรเลือกประเภทที่มีความเหมาะสมกับตัวผู้ใช้เองมากที่สุด บางรายอาจต้องใช้ค่าตั้งเครื่องหรือแรงดันลมแบบพิเศษ หรืออาจต้องใช้อุปกรณ์เสริม เช่น เครื่องทำความชื้นที่มีระบบความร้อน (heated humidifiers), สายรัดคาง (chin strap) หรือต้องใช้ออกซิเจนเสริม ซึ่งควรปรึกษาแพทย์ก่อน ให้แพทย์วางการรักษาและแนะนำประเภทหรือรุ่นที่เหมาะสมกับเรา เพื่อให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น
3 การใช้เครื่อง CPAP อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้
ไม่ว่าจะเป็นเครื่องCPAPแบบอัตโนมัติหรือแบบคงที่ก็ตาม ต่างก็สามารถทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ทั้งนั้น ถ้าหากเราใช้เครื่องที่มีแรงดันที่ไม่พอดีกับตัวเราเอง อย่างในกรณีที่ใช้ช่วงแรงดันที่กว้างเกินไปหรือแคบเกินไป รวมถึงการผ่อนลมหายใจที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดอันตรายได้ เช่น การหยุดหายใจขณะนอนหลับ จมูก ปาก และคอแห้ง ไซนัสอักเสบ เลือดกำเดาไหล หูอื้อ ท้องอืด เป็นต้น อาจทำให้เกิดการอักเสบในระบบทางเดินหายใจ เสี่ยงต่อการติดเชื้อ Covid-19 มากกว่าเดิม ดังนั้นเราจึงควรเลือกเครื่องที่เหมาะสมกับตัวเราเองมาใช้งาน หรือควรปรึกษาแผนการรักษากับแพทย์ให้เรียบร้อยก่อน
4. ความแตกต่างระหว่างเครื่องแต่ละรุ่น ประเภท และยี่ห้อ
ปัจจุบันมีเครื่อง CPAP หลายรุ่น หลายประเภทให้เลือกซื้อ และเพราะความแตกต่างทั้งหมดนี้ ทำให้ไม่สามารถใช้แนวคิดที่ว่า เคยใช้มาแล้วอยากลองเปลี่ยนยี่ห้อ แล้วตั้งความดันเหมือนเดิมโดยไม่ปรึกษาเจ้าหน้าที่หรือแพทย์ก่อนได้ เพราะเครื่องแต่ละประเภท รุ่น หรือยี่ห้อ ไม่เหมือนกัน ทำให้การอ่านค่าหรือจำนวนแรงดันไม่เท่ากัน จึงควรศึกษาวิธีการใช้และการตั้งค่าให้ถี่ถ้วนก่อนที่จะเปิดใช้งานเอง รวมถึงควรปรึกษาผู้ขายและแพทย์ก่อน เพื่อป้องกันความอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นภายหลังได้
การใช้งานเครื่องCPAPให้ปลอดภัยไม่ใช่เรื่องยาก ควรปรึกษาแพทย์ให้ถี่ถ้วนและดูวิธีการใช้งานของเครื่องที่จะใช้ได้อย่างถูกต้อง รวมถึงการทำแบบทดสอบการนอนหลับต่างๆให้เรียบร้อย แนะนำว่าหากต้องการให้การรักษาเป็นไปตามแผน และเพื่อความปลอดภัยและลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อต่างๆ ควรปรึกษาแพทย์และศึกษาวิธีการใช้ให้ถี่ถ้วนก่อนที่จะใช้เครื่องCPAP เพื่อให้ทำความเข้าใจและสามารถหลีกเลี้ยงอุบัติเหตุหรืออันตรายที่อาจเกิดกับเครื่องช่วยหายใจได้มากขึ้น